Άρθρα

Ο δρόμος έξω από το τέλμα του «στρες»

Ως ανθρώπινα όντα σε αυτό το πλανήτη ανήκουμε σε ένα εξαιρετικά ανθεκτικό είδος. Ανακάμπτουμε από πολέμους καταστροφές, βία, προδοσία… Που όμως αφήνουν τα αποτυπώματά τους στο μυαλό, στο σώμα, στο συναίσθημα. Στην ικανοποίηση και την ευχαρίστηση της ζωής μας.. Απολιθωμένα μυστικά που περνούν από γενιά σε γενιά όπως οι μύθοι και τα παραμύθια.

Όταν οι συναισθηματικές καταιγίδες επιστρέφουν ,αλλάζουν τον τρόπο που σκεφτόμαστε και την ικανότητα να σκεφτόμαστε. Κάνουμε οτιδήποτε για να τις αποφύγουμε ,οτιδήποτε για να επιφέρουμε συναισθηματικό μούδιασμα για να καταφέρει ο οργανισμός μας να επιβιώσει στο παρόν.

Η πρόκληση είναι: Πώς μπορούμε να αποκτήσουμε των έλεγχο αυτών των υπολειμμάτων; Αναζητάμε συνεχώς κάποιου είδους αλλαγή μα στην πραγματικότητα τρέμουμε την αλλαγή, τρέμουμε για την τεράστια προσπάθεια που θα απαιτηθεί για να βγούμε από τον οικείο δρόμο που ήδη βρισκόμαστε Τρέμουμε να γίνουμε εμείς οι οδηγοί στο δρόμο για την ψυχική μας υγεία. Η αντίστασή μας παρακινείται από τον φόβο μιας αλλαγής στην τάξη των πραγμάτων ο φόβος ότι θα χάσουμε αυτό που έχουμε αν προχωρήσουμε πιο μπροστά από εκεί που είμαστε τώρα.

Θα μπορούσε να ρωτήσει κανείς ,ποια είναι τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι δεν μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα; Ποιος μας το έχει πει αυτό; Ποια συγκεκριμένα παραδείγματα υπάρχουν που στηρίζουν ή ανατρέπουν μια τέτοια πεποίθηση; Τι σημαίνει για το πώς οι άλλοι νιώθουν ή σκέφτονται για μας;

Η ζωή είναι δύσκολη. Αυτό είναι μια από τις μεγαλύτερες αλήθειες .Από την στιγμή που πραγματικά το καταλαβαίνουμε και το αποδεχόμαστε τότε η ζωή δεν είναι πια δύσκολη. Αυτό που την κάνει δύσκολη είναι η οδυνηρή διαδικασία αντιμετώπισης και επίλυσης των προβλημάτων.

Θέλουμε να γκρινιάζουμε και να μένουμε σε άβολα, δυσάρεστα συναισθήματα ή να τα λύνουμε;

Η πηγή, η αιτία προβλημάτων, είναι η έλλειψη σιγουριάς και εμπιστοσύνης στις ίδιες μας τις δυνάμεις. Πολλές φορές κουραζόμαστε ,απογοητευόμαστε στη προσπάθεια να φέρουμε μια αλλαγή βήμα προς βήμα. Είναι απόλυτα φυσιολογικό! Είναι πιο εύκολο να συνεχίζουμε να ζούμε στην ίδιο δρόμο ζωής από το να κοιτάζουμε για μια αλλαγή πορείας έξω από το δρόμο του στρες. Έτσι ξεκινά η αίσθηση αδιέξοδου, εγκλωβισμού, περιορισμού και κούρασης. Νιώθουμε παγιδευμένοι ακόμα και μέσα στην υποτιθέμενη ασφάλειά μας. Αυτό είναι το τίμημα που πληρώνουμε. Το άγχος μας οδηγεί στο να θεωρείται το περιβάλλον απειλητικό. Η σκέψη είναι άγχος. Το σώμα υποφέρει και ξεκινούν τα αυτοάνοσα, οι πόνοι , οι κρίσεις πανικού…

Η ανθρώπινη ζωή λαμβάνει χώρα σε έναν κόσμο σημασιών, σε συζητήσεις ,σε συνομιλίες και αφηγήσεις

Στάσεις και άκαμπτοι κανόνες της ζωής μας όπως:

Αν εκφράσω αντίθετη άποψη ,ο άλλος θα με απορρίψει ή δε θα είμαι αρεστός

Πρέπει η δουλειά που κάνω να είναι τέλεια

Αν κάνω λάθος είναι αποτυχία

Εξιδανικεύω όποιον μου δείξει αποδοχή….

Δίνω περισσότερα στους άλλους από ότι μου δίνουν εκείνοι…

Νιώθω ενοχές όταν δίνω προτεραιότητα στον εαυτό μου…

Ενεργοποιούν αντισταθμιστικές στρατηγικές όπως:

Αποφυγή έκφρασης της γνώμης σε κοντινούς ανθρώπους

Πηγαίνω με τα «νερά» του άλλου για να μην έρθω σε αντιπαράθεση

Αποφεύγω να αναζητήσω ή να πραγματοποιήσω αυτό που επιθυμώ γιατί μπορεί να μην καταφέρω να ανταπεξέλθω.

Ρωτάω τους άλλους για τις αποφάσεις που πρέπει να πάρω….

Αφήνω τους άλλους να με ελέγχουν…

Το συμπέρασμα από όλα αυτά είναι ότι στο βάθος νιώθουμε αποτυχημένοι.

Μία συμπεριφορική αλυσίδα που την συνδέουν γεγονότα, σκέψεις, σωματικές αισθήσεις, συναισθήματα. Και η καρδιά αρχίζει να χτυπά σαν να είναι στο μάτι του κυκλώνα με τα αρνητικά συναισθήματα να στριφογυρίζουν.

Ας δημιουργήσουμε ένα προσωπικό όραμα για το ποιοι θέλουμε να είμαστε και το τι ζητάμε από την ζωή μας. Αν μας φανταστούμε σε μία μελλοντική ταινία, ποια σκηνή θα μετέδιδε στο θεατή πως η ζωή μας έχει αλλάξει σε αντιδιαστολή με το τώρα;

Αν αυτό είναι που επιθυμούμε το κλειδί που θα επιτρέψει την πορεία της μεταμόρφωσης αρχίζει από μέσα μας. Υπάρχουν πολλά εμπόδια που πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε στην προσπάθειά μας για αλλαγή. Μια αλλαγή που στοχεύει στην αναγέννηση του εαυτού μας που θέλει να είναι ευτυχισμένος και ολοκληρωμένος. Αν δεν αντιμετωπίσουμε τις επώδυνες αναμνήσεις και τα οδυνηρά συναισθήματα είμαστε καταδικασμένοι να επαναλαμβάνουμε συμπεριφορές που στο βάθος μας βλάπτουν. Ό καθένας από εμάς είχε μια τραυματική εμπειρία στη ζωή του, ανεξάρτητα αν του άφησε κάποιο έκδηλο αποτύπωμα άγχους.

Ας επιτρέψουμε στον εαυτό μας να παρατηρήσουμε και να έχουμε επίγνωση των αισθήσεων μας .

Ας επιτρέψουμε στα μάτια μας να μείνουν μερικά λεπτά σε κάτι όμορφο να το περιεργαστούν, μια σταγόνα δροσιάς σε ένα φύλλο..

Ας αφουγκραστούμε τους ήχους γύρω μας, ένα έντομο που κινείται αργά για να καθίσει σε έναν ανθό

Ας εισπνεύσουμε τις μυρωδιές των μπαχαρικών στο φαγητό μας

Ας παρατηρήσουμε κάτι που βάλαμε στο στόμα μας ,ας προσέξουμε όλες τις γευστικές αισθήσεις

Ας παρατηρήσουμε αισθήσεις αφής στο δέρμα μας. Ένα ελαφρό αεράκι

Υπάρχει μία σπουδαία ποικιλία αισθήσεων. Η αποσύνδεση μας από αυτές , κάνει τα συναισθήματά μας να παραπαίουν σε ένα κενό μοναξιάς, μας δημιουργούν φαντασιώσεις που μας εξωθούν να ανταγωνιζόμαστε να πολεμάμε μεταξύ μας, να μην υπάρχει εμπιστοσύνη, να επικρατεί δυσπιστία καχυποψία, επίκριση. Να μη σεβόμαστε τη ζωή.

Ένα ανθρώπινο ον δεν είναι ένα πράγμα ανάμεσα σε άλλα. Ο άνθρωπος έχει τις δυνατότητες εντός του. Το ποια δυνατότητα θα ενεργοποιηθεί εξαρτάται από αποφάσεις και όχι από συνθήκες. Για να το επιτύχουμε, χρειάζεται να διαμορφώσουμε έναν νέο τρόπο αντίληψης .Να κατεβάσουμε τον οδηγό της ζωής μας που τον λένε ΔΕΝ η ΜΗ η ΠΡΕΠΕΙ και να αφήσουμε τα ένστικτά μας και την θέλησή μας να μας οδηγήσουν σε μία άγνωστη καινούρια χώρα που μέσα εκεί, είναι ζωντανές οι προσωπικές μας δυνάμεις.

Κανένας δε θα μας προστατεύσει αν δεν προστατεύσουμε εμείς τον εαυτό μας.

«Η χαρούμενη ζωή είναι μια ατομική δημιουργία που δεν μπορεί να αντιγραφεί από μία συνταγή»

Mihaly Csikszentmihalyi

Βιβλιογραφία :Το Νόημα της Ζωής.Victor E.Frankl.Εκδόσεις Ψυχογιός

Τέσσερα Αρχέτυπα.C.G.Jung.Εκδόσεις Ιάμβλιχος

Ανακαλύπτοντας ξανά την ζωή σας Jeffrey E, Young, Janet S. Klosko Εκδόσεις Πατάκη

Η ψυχική καταπόνηση των κρίσεων πανικού

…Οι κρίσεις πανικού είχαν γίνει πολλές μέσα στην εβδομάδα .Και απροειδοποίητα ανέβαιναν οι παλμοί. Οι χτύποι της καρδιάς μου ακούγονται εκκωφαντικοί σαν ταμπούρλο. Ιδρώνουν οι παλάμες μου, η αναπνοή μου γίνεται όλο και πιο γρήγορη. Να ζητώ όλο και πιο πολύ οξυγόνο. Να πνίγομαι, να νομίζω πως πεθαίνω.

Να φοβάμαι γι΄αυτό το ανεξέλεγκτο που μου συνέβαινε και να το μεγαλώνω .Οι ψηφίδες του φόβου γινόντουσαν ογκόλιθοι. Δυσλειτουργούσα πια. Η διαταραχή μου έκανε την ζωή όλο και πιο δύσκολη . Συναισθήματα που δεν μπορούσα να βάλω σε τάξη, ανάκατα , ένα κουβάρι . Αδυναμία να συγκεντρωθώ, αδυναμία να εκφραστώ.

Έχανα μέρα με την ημέρα τον έλεγχό μου. Απέφευγα να βρίσκομαι με πλήθος ανθρώπων .Φοβόμουν τους κλειστούς χώρους. Περιόριζα τις μετακινήσεις μου και ένιωθα ασφάλεια μόνο με κάποιον άλλο δίπλα μου.

….Ήλπιζα πως ένα ταξίδι θα με έκανε να νιώσω ζωντανή. Κάθισα στη θέση του συνοδηγού και προσδέθηκα στη ζώνη ασφαλείας. Δεν προσδέθηκα μόνο εγώ. Γραπώθηκαν όλοι οι φόβοι και οι ανησυχίες. Το ένα σκαρφάλωνε επάνω στο άλλο. Στους ώμους, στο κεφάλι, πατούσαν στο στήθος, στα χέρια, τραβούσαν το ένα τα μαλλιά του άλλου ώστε να πέσει το ένα να πάρει την θέση του άλλου. Ποιο θα είναι πρώτο. Ένας πόλεμος και ένα στριμωξίδι για το πόσα πιο πολλά θα έρθουν μαζί μου. Οι ρωγμές στην ψυχή μου με έκαναν να υποφέρω, έδινα κουράγιο στον εαυτό μου για να ζήσω τον ήλιο την ζέστη….

Αφού βρεθούμε σε πραγματικό ή εν δυνάμει κίνδυνο ο εγκέφαλός μας αρχίζει να χτίζει συνδέσεις με τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις ενέργειες που σχετίζονται με τη νέα εμπειρία. Οι νευρωνικές αυτές συνδέσεις αναπαράγουν ξανά και ξανά το ίδιο σενάριο, που θέτει το σώμα σε κόκκινο συναγερμό. Προκειμένου να ανταπεξέλθει σε αυτή την απαίτηση αντιδρά με μεγαλύτερη διέγερση και καταναλώνει περισσότερη ψυχική ενέργεια

Μία συλλογή βασανιστικών σκέψεων, συναισθημάτων φόβου ή ανησυχίας μιας επικείμενης καταστροφής προκαλούν δυσάρεστες σωματικές αισθήσεις. Παράλογες ιδέες που αλυσοδένουν το μυαλό και καταπιέζουν την τάση του ατόμου για πνευματική ανάπτυξη

Η ψυχική καταπόνηση κατά την διάρκεια των κρίσεων πανικού, ο φόβος αναμονής μιας νέας απειλής , ο αγοραφοβικός φόβος και η αποφυγή σωματικών αισθήσεων που μπορεί να θυμίζουν τον πανικό, επηρεάζουν το άτομο ή σε ήπια ή μέτρια ή σοβαρή, ή υπερβολική έκπτωση στην λειτουργικότητά του εξαιτίας της διαταραχής πανικού.

Τα συμπτώματα είναι προϊόντα μιας ισχυρής δύναμης, που ζητούν αναγνώριση κατανόηση ,χώρο, αποδοχή των ανεπιθύμητων εμπειριών, των σκέψεων και συναισθημάτων που προκαλούν φόβο. Η προσκόλληση σε ένα πράγμα και η ταύτιση με τις σκέψεις έχουν αρνητική χροιά και καταλήγουν σε απομόνωση.

Η ιδιαίτερη προσοχή από τον ειδικό ψυχικής υγείας στους προβληματισμούς του πελάτη, η ενημέρωση και η υποστήριξη κατά τα στάδια της θεραπείας θα επιφέρει την αποδρομή των συμπτωμάτων και την επιστροφή του στα προνοσηρά επίπεδα λειτουργικότητας. Θα επιφέρει να επιλέγει ο ίδιος αυτό που θέλει να κάνει και όχι τα συναισθήματα του ,οι αντιλήψεις ή οι κανόνες του. Να αναπτυχθεί και να φιλοξενήσει νέες ικανότητες και ρόλους.

…Οι κρίσεις πανικού ήταν ένα θείο δώρο για μένα. Η ισχυρή θεραπευτική συμμαχία με την θεραπεύτριά μου ανοίγει τις πόρτες της ψυχής μου σε κάθε συνεδρία . Οι ογκόλιθοι γίνονται ψηφίδες…

Η συναισθηματική ευελιξία είναι το κλειδί της ευημερίας και επιτυχίας. Μια χρυσή τομή σε κάθε είδους πρόβλημα.

Ευχαριστώ την Τ. που μοιράστηκε μαζί μας την ψυχική καταπόνηση που παρεμπόδιζε την σωματική και ψυχική της υγεία.

Το φως και το σκοτάδι στον Έρωτα

Η ερωτική εμπειρία είναι από τις πιο σπουδαίες και για πολλούς η πλέον σημαντική εμπειρία της ζωής του ανθρώπου. Μια εμπειρία όπου η φαντασίωση, η σχετική με τις επιθυμίες μας, αυτή που πλάθει το αγαπημένο πρόσωπο, πρέπει να τα βγάλει πέρα με την πραγματικότητα αυτού του προσώπου και με τις δικές του φαντασιώσεις. Μέσα από τα μονοπάτια της σχέσης και προχωρώντας λίγο βαθύτερα ,ο καθένας συναντάει τον άλλο και πίσω από τον άλλο τον ίδιο του τον εαυτό.

Αυτό το βίωμα έχει έναν αιφνίδιο, εξωπραγματικό, σχεδόν καταναγκαστικό χαρακτήρα.

Σε αυτό το μυστηριώδες ταξίδι κάποιες φορές οι σκέψεις και τα συναισθήματα δρουν αποπροσανατολιστικά εις βάρος της επικοινωνίας της σχέσης. Συναισθήματα και συμπεριφορές δεν είναι παράγωγα κάποιων σκοτεινών και βαθιά κρυμμένων διεργασιών που δύσκολα αποκαλύπτονται αλλά αποτελούν προιόντα του τρόπου σκέψης και του τρόπου που ερμηνεύτηκαν. Όσο ισχυρά είναι τα θετικά συναισθήματα που βιώνονται τόσο ισχυρά είναι και τα αρνητικά συναισθήματα της απόρριψης ,της ανασφάλειας.

Παράλογες σκέψεις απαίτησης, σκέψεις ανάγκης, σκέψεις καταστροφολογίας, σκέψεις αυτοϋποτίμησης καθορίζουν το αν έχουμε μια επιτυχημένη ή μη σχέση στη ζωή μας. Με το λάθος τρόπο παρερμήνευσης, ταλαιπωρούμε τους άλλους και εμάς τους ίδιους ,φέροντας το βάρος των οδυνηρών αντεπιθέσεων. Συνήθως τα συναισθήματά μας συνδέονται με την ιστορία του καθενός μας και ακουμπούν σε κάτι που μας έχει συμβεί και συχνά τραυματίσει.

Για να σηκώσουμε το πέπλο με το οποίο η ψυχή καλύπτει την αληθινή της φύση , πρέπει να βαδίσουμε με σεβασμό και αγωνία. Η ψυχική ζωντάνια δεν είναι κάτι που μας χαρίζεται ούτε μπορεί να βρεθεί έξω από εμάς. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε την αποξένωσή μας και την αγωνία μας. Γιατί αν παραμείνουμε προσηλωμένοι στο ίδιο μοτίβο , μπαίνουμε σε ένα μονότονο και επαναλαμβανόμενο τρόπο ζωής.

ΑΞΙΕΣ ..το πλέγμα της ζωής

«…φοβάμαι μη χάσω την αγάπη τους, μη με απορρίψουν, με εγκαταλείψουν μη με καταβροχθίσουν…» και ο φόβος της κατάρρευσης ,αυτή η υποθάλπουσα αγωνία ,αυτό το σκοτεινό σενάριο έρχεται στην επιφάνεια ως κυρίαρχος παράγοντας.

« Ο άνθρωπος από την φύση του είναι κοινωνικό όν. Η επίκτητη ανάγκη του που σχετίζεται με την θετική αναγνώριση από τους άλλους , θέτει σε εφαρμογή τους όρους αξιολόγησης που θα του ορίσουν την συνύπαρξη αυτή. Οι αξίες των άλλων εντάσσονται βαθμιαία στο προσωπικό σύστημα αξιών του.

Όταν το άτομο βιώνει ότι αγαπιέται ,ότι γίνεται αποδεκτό και κατανοείται υπό συγκεκριμένους όρους, τότε το ίδιο αξιολογεί τις εμπειρίες του θετικά ή αρνητικά σύμφωνα με την αξιολόγηση των σημαντικών ανθρώπων του περιβάλλοντός του .

Από την ανάγκη του για αποδοχή βρίσκεται σε μια διαρκής ασυμφωνία μεταξύ εαυτού και εμπειρίας. Επιχειρεί να αντιμετωπίσει την κατάσταση είτε αρνούμενο τις εμπειρίες του είτε συμβολίζοντας τες με διαστρεβλωμένο τρόπο. Το αποτέλεσμα μιας τέτοιας κατάστασης είναι η δημιουργία ενός φαύλου κύκλου. Το άτομο είναι ευάλωτο ή αισθάνεται να απειλείται και οι όροι αξίας με τους οποίους γίνεται αποδεκτό ,τείνουν να

ενδοβάλλονται από το ίδιο με αποτέλεσμα να γίνουν πλέον μέρος της εικόνα του. (Carls Rogers) »

Υιοθετημένα, δομικά υλικά για το οικοδόμημα της ζωής σου. Πόσα γερά όμως είναι αυτά τα θεμέλια; Η ασυμβατότητα σε έχει κάνει ευάλωτο.

Μία μικρή σεισμική δόνηση είναι αρκετή για να εμφανίσεις ρωγμές άγχους ,φόβου απώλειας ή απουσία αγάπης, αποξένωσης, εγκατάλειψης ,απόρριψης ,χαμηλής αυτοεκτίμησης, αδικίας, φόβο για αισθήματα στίγματος, αηδίας.

Μια πληγή που αιμορραγεί και μολύνει την ενήλικη ζωή σου.

Οι βαθμοί που έβαλαν οι σημαντικοί άλλοι στον «Έλεγχο Προόδου» της ζωής σου επηρέασαν τις σκέψεις σου , τα συναισθήματά σου, την συμπεριφορά σου, το σώμα σου. Ένας έλεγχος με την δική τους βαθμολογία που έγινε η ταυτότητά σου.

Θα ήταν καλύτερα να δεις βαθύτερα και πιο καθαρά τον εαυτό σου και τους αγαπημένους σου .Έξω από ένα καταχρηστικό, απορριπτικό ,συναισθηματικά στερητικό περιβάλλον.

Θα ήταν καλύτερα να ρωτήσεις τον εαυτό σου:

«Ποιες συγκρούσεις βιώνεις;»

«Πως βιώνεις τον εαυτό σου;»

«Αν η ποιότητα αλληλεπίδρασης με τους σημαντικούς άλλους είναι ο τρόπος ζωής που σου προσφέρει ικανοποιητική ευχαρίστηση , που ταιριάζει στην δική σου ταυτότητά σου, στους δικούς σου βαθμούς»

«Ποια είναι τα προβλήματα, οι ανησυχίες και οι αναξιοποίητες ευκαιρίες που σε εμποδίζουν να προχωρήσεις;»

«Τι αλλαγές θα χρειαστούν για να αντιμετωπίσεις την παρούσα κατάσταση»

«Ποιους στόχους πρέπει να θέσεις για να αντιμετωπίσεις το πρόβλημά σου;»

«Πώς θα φτάσεις εκεί;»

«Τι πρέπει να κάνεις για να γίνει το καλύτερο μέλλον πραγματικότητα;»

« Πώς θα μετατρέψεις το σχέδιο σε δράση έτσι ώστε να οδηγηθείς στα αποτελέσματα και τις λύσεις που αναζητάς;»

Το κλειδί είναι η επικέντρωση στις δικές σου αξίες και όχι στις υιοθετημένες. Είναι η εξωτερίκευση αυτού που βρίσκεται μέσα σου.

Η αρχή είναι το τέλος. Από το τέλος ξεκινάμε για να κάνουμε μια αρχή.

Η ελευθερία σπάνια μας προσφέρεται, χωρίς να χρειαστεί να απαρνηθούμε κάτι.

Είναι φυσιολογικό να υπάρξει αμφιθυμία καθώς ξεκινάς την διαδικασία αλλαγής. Είναι φυσιολογικό το δίλημμα του ΘΕΛΩ ΚΑΙ ΔΕΝ ΘΕΛΩ.

Φαντάσου μια ζυγαριά με δύο τύπους βαριδίων στην κάθε πλευρά. Στην μία βάλε Τίμημα υπάρχουσας κατάστασης και Όφελος αλλαγής και στην άλλη Τίμημα αλλαγής και Όφελος παρούσης κατάστασης.

Ζύγισε και πάρε αποφάσεις για την ζωή σου. Καθόρισε το είδος ζωής που θέλεις και τι είδος ανθρώπου θέλεις να είσαι. Η επικέντρωση στις αξίες σου παίζει ένα ρόλο στην αύξηση της πίστης στον εαυτό σου.

Αναρωτήσου αν αξίζει να ζεις σε αρμονία με τις αξίες σου. Να ζεις με ένα τρόπο που σε ικανοποιεί βαθιά και που σε εκφράζει πραγματικά.

Η ψυχή μας ξέρει τι θέλει, ακόμα και όταν για μας είναι απολύτως ακατανόητο.